Not My School โรงเรียนที่โลกใช้ แต่ไทยไม่เคยเล่า

หลายประเทศเริ่มลดวันเรียนเหลือ 4 วัน/สัปดาห์ แล้วเด็กกลับเก่งขึ้น! เราจะพาไปดูผลลัพธ์ที่เปลี่ยนระบบการศึกษาไปตลอดกาล

ยินดีต้อนรับสู่ Not My School รายการที่จะพาคุณดูระบบการศึกษาทั่วโลก ที่หลายคนอาจไม่เคยรู้ว่ามีอยู่จริง

วันนี้เราจะพาคุณไปดู “รูปแบบเวลาเรียน” ที่อาจเปลี่ยนมุมมองของคุณไปตลอดชีวิต ประเทศนี้…เรียนแค่ 4 วันต่อสัปดาห์ 
แต่เด็กไม่ตกเกรด ไม่ถดถอย บางรายกลับพัฒนาดีขึ้นนี่คือเรื่องจริงของหลายเขตในสหรัฐอเมริกา

ไทยเรียนจันทร์ถึงศุกร์ เด็กเรียนวันละ 6–8 ชั่วโมง เรียนพิเศษเสาร์–อาทิตย์ แต่ PISA เรายังอยู่อันดับกลาง–ล่างของโลก
คำถามคือ…ถ้าเวลาเรียน “มาก” ไม่ได้แปลว่า “ได้ผล” จะเกิดอะไรขึ้น ถ้าเรา “ลดวันเรียนลง” เหลือแค่ 4 วันต่อสัปดาห์?

ระบบ 4-Day School Week คืออะไร?
ในปัจจุบัน มีโรงเรียนในอเมริกามากกว่า 1,600 แห่ง ใช้ระบบ 4-day school week อย่างถาวร โดยส่วนใหญ่จะ “หยุดวันศุกร์” 
แต่เพิ่มชั่วโมงเรียนในวันจันทร์–พฤหัสฯ ให้เท่าเดิม
เขตยอดนิยมที่ใช้งานจริง:
– Colorado: 60% ของเขตการศึกษาใช้ระบบนี้ 
– Oregon, Oklahoma, Texas, Arizona: มีการทดลองและขยาย 
– Montana: มีโรงเรียนประถมกว่า 50% ใช้รูปแบบนี้

เหตุผลเชิงนโยบายและสังคม
1. ลดงบประมาณโรงเรียน (ไฟฟ้า, รถรับส่ง, ค่าอาหาร) 
2. ช่วยครูมีเวลาพักและเตรียมการสอน 
3. ลดความเหนื่อยล้าของนักเรียน → เพิ่มการมีส่วนร่วม 
4. สร้างความยืดหยุ่นในครอบครัว → วางแผนเวลาเรียนพิเศษ, เวลาครอบครัวได้ดีขึ้น

ข้อมูลผลลัพธ์จากงานวิจัยจริง
งานวิจัยจาก RAND Corporation (2021) วิเคราะห์ข้อมูลจาก 12 รัฐ พบว่า:
– คะแนนนักเรียนไม่ลดลง 
– บางโรงเรียนมีคะแนนคณิตและการอ่าน “เพิ่มขึ้นเล็กน้อย” 
– อัตราการขาดเรียนลดลง 
– ครูมีความสุขกับงานเพิ่มขึ้น 18%
รายงานของ Education Commission of the States (2022) พบว่า เขตที่ใช้ระบบนี้ 5 ปีขึ้นไป มีผลสัมฤทธิ์ “ใกล้เคียง” หรือ “ดีกว่า” เขตที่เรียน 5 วัน

ตัวอย่างกิจกรรมในวันศุกร์ เขตที่วางระบบดี มักใช้ “วันศุกร์” ไม่ให้ว่างเปล่า 
– Friday Elective Classes: วิชาสร้างสรรค์ เช่น ดนตรี, Robot, การพูด 
– Project-Based Learning 
– Mentorship & Tutoring 
– Mental Wellness Class
ในบางเขต วันศุกร์ยังเปิด “Learning Hub” ให้เด็กมาเรียนเสริม มีครูเวรประจำ สนับสนุนเด็กที่บ้านไม่พร้อม

ปฏิกิริยาจากผู้ปกครองและครู ผลสำรวจใน New Mexico และ Oregon: 
– 70% ของครูสนับสนุนระบบ 4 วัน 
– 65% ของผู้ปกครองพึงพอใจ 
– ผู้ปกครองรายได้สูง: ใช้วันศุกร์เสริมกิจกรรมลูก 
– ผู้ปกครองรายได้น้อย: มีความกังวลเรื่องดูแลลูกวันศุกร์
**แนวทางแก้ไข:**  รัฐสนับสนุนทุน “Friday Camp” หรือกิจกรรมร่วมกับชุมชน

เทียบกับระบบของไทย
• ไทยเรียนเฉลี่ย 1,000–1,200 ชั่วโมงต่อปี 
• ฟินแลนด์เรียน 700–800 ชั่วโมงต่อปี แต่ติด Top PISA 
• ไทยมีปัญหา “การเรียนมาก แต่ไม่เข้าใจลึก” 
• นักเรียนไทยมีภาวะหมดไฟ (Burnout) สูงขึ้นปีต่อ

ปริมาณการเรียน “ไม่เท่ากับคุณภาพ”  เด็กต้องการ “เวลาฟื้นตัว” ทางอารมณ์และร่างกาย วันหยุดที่มีโครงสร้าง อาจให้ผลลัพธ์ดีกว่าวันเรียนแบบอัดแน่น


บางที การเรียน 4 วันต่อสัปดาห์ ไม่ใช่การขี้เกียจ แต่คือการออกแบบใหม่ให้การศึกษา “เคารพพลังของมนุษย์”
ถ้าวันหนึ่งเด็กไทยมีเวลาได้พักจริง ๆ… พวกเขาอาจอยากกลับมาเรียนด้วยหัวใจอีกครั้ง

นี่คือ Not My School 
ตอนหน้า…เราจะพาไปดูประเทศที่เด็กต้องล้างห้องน้ำเองทุกวัน 
มันไม่ใช่แค่สะอาด…แต่มันคือระบบที่สร้าง “วินัยในชีวิตจริง”



แหล่งข้อมูลและอ้างอิง

1. RAND Corporation (2021). ‘The Four-Day School Week: Nine Years Later.’ https://www.rand.org/pubs/research_reports/RRA1343-1.html

2. Education Commission of the States (2022). ‘Research on Four-Day School Week Policy.’ https://www.ecs.org

3. UNESCO (2022). ‘Flexible Learning Time Models.’ https://www.unesco.org

4. OECD (2023). ‘Education Policy Outlook – Learning Time’ https://www.oecd.org/education

5. National Conference of State Legislatures (2022). ‘Policy Analysis: Four-Day School Weeks in the U.S.’ https://www.ncsl.org